Hàng triệu người Mỹ chuẩn bị bước vào mùa lễ hội cuối năm với thói quen quen thuộc: mở laptop, tìm kiếm và mua quà trên các trang thương mại điện tử. Nhưng các công ty công nghệ đang âm thầm thay đổi cách chúng ta mua sắm bằng cách phát triển các trợ lý AI có khả năng tự động thực hiện toàn bộ quy trình mua sắm trực tuyến.
Những bước đi đầu tiên trong cuộc cách mạng mua sắm bằng AI
Gần đây, Perplexity đã ra mắt trợ lý mua sắm AI dành cho khách hàng trả phí tại Hoa Kỳ. Công cụ này có khả năng truy cập các trang web bán lẻ, tìm kiếm sản phẩm, đặt hàng, và thậm chí hoàn tất quy trình thanh toán thay cho người dùng.
Perplexity là một trong những công ty khởi nghiệp AI đầu tiên triển khai tính năng này, nhưng họ không phải là người duy nhất trong cuộc đua. OpenAI và Google cũng đang phát triển các trợ lý AI có thể thực hiện các giao dịch phức tạp hơn, như đặt vé máy bay hay phòng khách sạn. Amazon cũng có tiềm năng tận dụng AI chatbot Rufus để nâng cấp trải nghiệm mua sắm và hỗ trợ thanh toán trực tuyến.
Làm thế nào AI vượt qua rào cản của các trang web bán lẻ?
Các trang thương mại điện tử thường triển khai các biện pháp để ngăn chặn bot tự động truy cập và sử dụng dịch vụ của họ. Tuy nhiên, các công ty công nghệ đang tìm cách vượt qua những rào cản này bằng các kỹ thuật mới và cũ kết hợp.
- Rabbit và Anthropic: Sử dụng AI để điều hướng và thao tác trên giao diện website y hệt như con người. Điều này giúp bot trở nên “vô hình” khi truy cập các trang web.
- Perplexity hợp tác với Stripe: Sử dụng tính năng thẻ ghi nợ dùng một lần, cho phép AI thực hiện giao dịch mà không cần quyền truy cập trực tiếp vào tài khoản ngân hàng của người dùng. Điều này giảm rủi ro AI “nhầm lẫn” gây ra thiệt hại tài chính lớn.
Ví dụ, nếu AI của Perplexity vô tình chọn mua sai loại tất, người dùng chỉ mất một khoản tiền nhỏ, thay vì toàn bộ ngân sách của họ.
Trải nghiệm với Perplexity: Còn xa mới hoàn hảo
Hiện tại, trải nghiệm với trợ lý mua sắm của Perplexity vẫn còn nhiều hạn chế. Khi thử nghiệm mua một tuýp kem đánh răng Crest trên Walmart, TechCrunch nhận thấy quá trình hoàn tất giao dịch kéo dài hàng giờ, thậm chí có trường hợp thất bại vì sản phẩm đã hết hàng.
Điểm đáng lưu ý là khi sử dụng công cụ “Buy with Pro” của Perplexity, người dùng không thanh toán trực tiếp với nhà bán lẻ như Walmart, mà trả tiền cho Perplexity. AI của họ sau đó sẽ thay mặt người dùng mua sản phẩm. Cách làm này dẫn đến sự chậm trễ, thiếu đồng bộ thông tin về tình trạng hàng hóa, và gây khó khăn khi xử lý các vấn đề như đổi trả sản phẩm.
Ngoài ra, Perplexity vẫn cần sự hỗ trợ từ con người để giám sát và đảm bảo AI thực hiện đúng nhiệm vụ. Tuy nhiên, họ không cung cấp thông tin rõ ràng về mức độ can thiệp của con người vào quy trình này, điều có thể khiến người dùng lo ngại về quyền riêng tư.
Tương lai mua sắm trực tuyến: Tiềm năng và thách thức
Nếu các trợ lý AI này phát triển mạnh mẽ, chúng có thể thay đổi hoàn toàn cách chúng ta mua sắm trực tuyến. Một số lợi ích tiềm năng bao gồm:
- Tiết kiệm thời gian: AI có thể tìm kiếm sản phẩm tốt nhất, giá rẻ nhất, hoặc các ưu đãi đặc biệt mà người dùng có thể bỏ lỡ.
- Giảm căng thẳng: Với AI, người dùng không cần phải lướt qua hàng loạt trang web và quảng cáo.
- Tối ưu hóa chi phí: AI có thể giúp đặt vé máy bay giá rẻ hoặc tìm quà tặng phù hợp chỉ trong vài phút.
Tuy nhiên, điều này cũng mang lại những thách thức lớn:
- Kháng cự từ các nhà bán lẻ: Việc AI mua sắm thay người dùng có thể làm giảm doanh thu từ các sản phẩm upsell (bán kèm) hoặc các giao dịch mua sắm ngẫu hứng.
- Quyền riêng tư và bảo mật: Việc cung cấp thông tin thẻ tín dụng và địa chỉ cho AI có thể gây lo ngại, đặc biệt khi các công ty như Google yêu cầu quyền truy cập trực tiếp vào dữ liệu tài chính của người dùng.
- Khả năng bị chặn: Các nhà bán lẻ có thể triển khai công nghệ mới để phát hiện và ngăn chặn bot, tương tự như CAPTCHA ngày nay.
Cuộc đua vẫn tiếp tục
Dù còn nhiều hạn chế, trợ lý AI của Perplexity đã cho thấy một cái nhìn thoáng qua về tương lai của mua sắm trực tuyến. Trong năm 2025, các công cụ tương tự từ OpenAI, Google, và các công ty khác dự kiến sẽ ra mắt, với các cải tiến đáng kể về tốc độ và độ chính xác.
Tuy nhiên, liệu AI có thực sự trở thành “người mua sắm cá nhân” hoàn hảo, hay vẫn chỉ là một công cụ hỗ trợ? Điều này phụ thuộc vào cách các công ty giải quyết những thách thức kỹ thuật và xây dựng niềm tin với người dùng.
Một điều chắc chắn: cuộc đua phát triển AI trong lĩnh vực thương mại điện tử mới chỉ bắt đầu, và tương lai hứa hẹn sẽ còn nhiều biến động lớn.
